Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cùng các đồng chí đại diện lãnh đạo các bộ, ngành tham dự Hội nghị

Tích cực, chủ động phối hợp để xây dựng, hoàn thiện Nghị định về hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh 2% lãi suất khi vay vốn ngân hàng thương mại

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, hai năm vừa qua, dịch bệnh Covid-19 bùng phát, lan rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội trên khắp thế giới, trong đó có Việt Nam. Chính phủ các nước đã thực hiện nhiều giải pháp, nhiều gói cứu trợ để hỗ trợ cho nền kinh tế. Hiện nay, thế giới đang đối mặt với nguy cơ bùng phát lạm phát trên toàn cầu, giá các mặt hàng trên thị trường thế giới tăng cao, các nước đang thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt để đối phó với tình trạng này. Việt Nam cũng phải đối mặt với những tác động nghiêm trọng của đại dịch Covid-19, trải qua giai đoạn khó khăn khi tăng trưởng kinh tế 2 năm 2020, 2021 thấp hơn so với các năm trước. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo, lãnh đạo sâu sát của Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ban, ngành đã thực hiện nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế. Cuối năm 2021, Việt Nam chuyển sang chính sách kiểm soát linh hoạt đối với dịch bệnh Covid-19, đồng thời các bộ, ngành chung tay tổ chức xây dựng chương trình phục hồi nền kinh tế. Kết quả thu được, tổng kết tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2022, tăng trưởng kinh tế của nước ta đạt mức đáng ghi nhận và Việt Nam là một trong số nước hiếm hoi trên thế giới đạt kết quả tích cực này.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng phát biểu khai mạc Hội nghị.

Thời gian qua, nhằm hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, đồng thời thực hiện nhiệm vụ được giao, NHNN đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; cùng ngày Thống đốc NHNN đã ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN để hướng dẫn NHTM thực hiện Nghị định 31.

Thống đốc nhấn mạnh, đây là chính sách sử dụng ngân sách nhà nước có quy mô lớn triển khai qua hệ thống NHTM; do đó, ngay từ trong quá trình dự thảo, NHNN đã tích cực, chủ động phối hợp, bàn bạc rất kỹ lưỡng với các bộ, ngành, các NHTM thông qua rất nhiều cuộc họp cũng như lấy ý kiến bằng văn bản để xây dựng, hoàn thiện Nghị định và Thông tư hướng dẫn, với mục tiêu hỗ trợ tiết giảm chi phí vốn vay của các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, tiết giảm chi phí để vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển sản xuất - kinh doanh, tạo nền tảng và động lực phát triển nền kinh tế; đồng thời đảm bảo nguyên tắc công bằng, công khai, minh bạch, xác định đúng đối tượng cần hỗ trợ, tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; hạn chế các sai phạm trong quá trình triển khai, thực hiện dự toán, quyết toán hỗ trợ lãi suất.

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, thời gian qua, để tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, thực hiện chủ trương của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, ngành Ngân hàng bằng nguồn lực của mình đã chủ động triển khai nhiều chính sách, giải pháp về tiền tệ, tín dụng, lãi suất, thanh toán nhằm hỗ trợ khách hàng, nền kinh tế vượt qua khó khăn của đại dịch, khôi phục sản xuất - kinh doanh, ổn định đời sống, trong đó: NHNN điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng, góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại Hội nghị.

NHNN đã ban hành các Thông tư cho phép TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ (Thông tư 01/2020/TT-NHNN, được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 03/2020/TT-NHNN và Thông tư 14/2021/TT-NHNN, áp dụng đối với các khoản nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc/lãi trước ngày 30/6/2022), tạo điều kiện để khách hàng gặp khó khăn tạm thời được giãn, hoãn các khoản nợ đến hạn, không bị chuyển nhóm nợ và có thể tiếp cận nguồn vốn vay khôi phục sản xuất kinh doanh; Ban hành các Thông tư quy định về tái cấp vốn cho NHCSXH, lãi suất 0%/năm, không có tài sản bảo đảm để trả lương ngừng việc và trả lương phục hồi sản xuất theo Nghị quyết 42/NQ-CP, Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ, Quyết định Quyết định 23/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; tổ chức Hội nghị trực tuyến lắng nghe các kiến nghị của các địa phương và hiệp hội, để hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận chính sách mà vẫn đảm bảo hỗ trợ đúng đối tượng, tránh trục lợi chính sách; Đẩy mạnh triển khai các giải pháp phát triển thanh toán không dùng tiền mặt; áp dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng; khuyến khích các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí để phấn đấu giảm lãi suất cho vay, miễn, giảm phí dịch vụ, đồng hành cùng doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn.

Kết quả, đến ngày 30/06/2022, tín dụng toàn nền kinh tế đạt trên 11,4 triệu tỷ, tăng 9,35% (cùng kỳ năm 2021 tăng 6,47%). Huy động vốn đạt trên 11,8 triệu tỷ đồng, tăng 4,51% so với cuối năm 2021 (cùng kỳ năm 2021 tăng 4,09%). Cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên, tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát. Các TCTD đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ lũy kế 709.038 tỷ đồng, tổng số tiền lãi miễn, giảm, hạ cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 đến nay đạt trên 50.000 tỷ đồng.

Bên cạnh các giải pháp điều hành trong thời gian qua, để hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, thực hiện nhiệm vụ được giao, NHNN đã cùng các bộ, ngành trình Chính phủ ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh và cùng ngày, Thống đốc NHNN đã ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN trong cùng ngày 20/5/2022 hướng dẫn NHTM thực hiện.

Phó Thống đốc cho biết thêm, ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP, NHNN đã kịp thời ban hành Thông tư, văn bản hướng dẫn triển khai chính sách, hướng dẫn hạch toán kế toán; đôn đốc các NHTM khẩn trương đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất theo quy định. Đến nay, các NHTM đã hoàn thành đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất, NHNN đã tổng hợp, đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính báo cáo cấp có thẩm quyền để giao bổ sung kế hoạch đầu tư công năm 2022 (gần 16.035 tỷ đồng), bố trí kế hoạch đầu tư công năm 2023 (trên 23.965 tỷ đồng). Đồng thời, NHNN cũng đã có thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất dự kiến năm 2022 tới từng NHTM để triển khai sớm chính sách; tổ chức Hội nghị toàn ngành Ngân hàng ngày 27/5/2022 để phổ biến, quán triệt triển khai. Để hỗ trợ các NHTM sớm triển khai chính sách, NHNN đã tiếp nhận, tổng hợp, giải đáp tất cả các câu hỏi, thắc mắc nhận được dưới mọi hình thức, cả bằng văn bản và qua trao đổi trực tiếp, trao đổi qua điện thoại, tin nhắn, thư điện tử. NHNN đã có văn bản 4593/NHNN-TD ngày 05/7/2022 trả lời, giải đáp gần hơn 20 vấn đề thuộc phạm vi, chức năng quản lý của NHNN về phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc, điều kiện, thời hạn, phương thức hỗ trợ lãi suất, thực hiện dự toán, quyết toán, thu hồi số tiền đã hỗ trợ lãi suất, quản lý hạn mức hỗ trợ lãi suất. Riêng đối với các câu hỏi liên quan đến đối tượng được hỗ trợ lãi suất, NHNN đã tổng hợp và có các văn bản đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng giải đáp cho các NHTM.

Phó Thống đốc nhấn mạnh, Chương trình hỗ trợ lãi suất lần này có quy mô lớn, triển khai trên toàn quốc, số lượng NHTM tham gia nhiều. Do đó, để thực hiện thành công nhiệm vụ chính trị mà Quốc hội, Chính phủ giao, đem lại hiệu quả thiết thực, có sức lan tỏa đến toàn nền kinh tế, NHNN đề nghị các Bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương, các NHTM, khách hàng tiếp tục phối hợp chặt chẽ để triển khai đồng bộ nhiệm vụ được giao tại Nghị định 31/2022/NĐ-CP.

Về phía NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ trong nước, quốc tế để điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, lãi suất chủ động, linh hoạt nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; qua đó, tạo điều kiện hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế, triển khai Chương trình hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước; Phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành có liên quan để kịp thời giải đáp vướng mắc của các ngân hàng thương mại; thực hiện việc thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất, thanh, quyết toán hỗ trợ lãi suất nhanh chóng, tạo thuận lợi tối đa cho các NHTM.

Tăng cường phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí trong và ngoài ngành để thông tin, truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất, giúp cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh hiểu rõ và sớm tiếp cận thông tin về chính sách hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước thông qua hệ thống NHTM.

Chú trọng công tác thanh tra, giám sát việc cho vay hỗ trợ lãi suất của các NHTM, đảm bảo chính sách được triển khai đến đúng đối tượng được hỗ trợ lãi suất.

Tại Hội nghị, NHNN cùng các Bộ, ngành, đơn vị tiếp tục lắng nghe ý kiến của các tỉnh, thành phố, NHTM, đại diện cộng đồng doanh nghiệp và sẵn sàng giải đáp các thắc mắc liên quan đến chương trình hỗ trợ lãi suất để chính sách được triển khai thống nhất trong toàn Ngành và toàn quốc.

Triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, thực hiện các giải pháp tại Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội và Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, NHNN đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành có liên quan khẩn trương xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 31/2022/NĐ-CP; đồng thời NHNN cũng đã kịp thời ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN hướng dẫn các NHTM hỗ trợ lãi suất theo Nghị định. Thay mặt Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái biểu dương và đánh giá cao nỗ lực của NHNN cũng như các cơ quan, bộ, ngành trong tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ Quốc hội và Chính phủ giao.

Theo Phó Thủ tướng, thời gian qua, đặc biệt là giai đoạn từ khi dịch Covid-19 khởi phát, ngành Ngân hàng đã chủ động triển khai nhiều giải pháp về tiền tệ, tín dụng, lãi suất phù hợp, bằng chính nguồn lực của mình nhằm tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, nền kinh tế. Hoạt động của ngành Ngân hàng tiếp tục thể hiện vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế. Phó Thủ tướng nhấn mạnh, chính sách hỗ trợ lãi suất 2% là một chính sách mới, rất phù hợp trong điều kiện hiện nay, sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận nguồn vốn với chi phí thấp, tận dụng thời cơ phát triển hoạt động sản xuất - kinh doanh trong tình hình mới, góp phần kích thích cả phía cung và cầu, tạo nền tảng để tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ theo hướng bền vững hơn. Các NHTM đã xác định việc triển khai thực hiện gói hỗ trợ lãi suất 2% là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành trong thời gian tới. Về kế hoạch, dự kiến triển khai, NHNN đã kịp thời, chủ động theo thẩm quyền xem xét, phân bổ lại hạn mức cho các NHTM để tổng số vốn kế hoạch nằm trong mức vốn 40.000 tỷ đồng được giao trong 02 năm 2022 - 2023.

Phó Thủ tướng đánh giá cao việc các cơ quan đều thống nhất mục tiêu, quan điểm của chính sách hỗ trợ lãi suất là đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng, việc triển khai được đồng bộ, thống nhất. Xác định đây là một cấu phần của chính sách tài khóa, sử dụng vốn ngân sách nhà nước nên cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các chính sách kinh tế vĩ mô, giữa các cấp, các ngành, từ Trung ương đến địa phương, sự vào cuộc, truyền thông, thông tin của các cơ quan thông tấn báo chí… để vốn ngân sách được giải ngân hiệu quả, kịp thời và vẫn phải đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật về hoạt động cho vay, hỗ trợ lãi suất…

Thời gian tới, để triển khai thực hiện chính sách hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31/2022/NĐ-CP kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng, góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội theo chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chỉ đạo NHNN tiếp tục chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành có liên quan thường xuyên theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả triển khai hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh để kịp thời đề xuất các giải pháp hiệu quả, bám sát thực tiễn và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện theo đúng tinh thần của Nghị quyết. Các bộ, ngành liên quan trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục phối hợp chặt chẽ với NHNN và ngành Ngân hàng triển khai thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất.

Phó Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, với năng lực, kết quả, nỗ lực của NHNN và ngành Ngân hàng trong thời gian qua, cùng với sự phối hợp chặt chẽ, kịp thời của các cơ quan hữu quan, chính sách hỗ trợ lãi suất 2% sẽ đạt mục tiêu đề ra, đóng góp tích cực vào quá trình tăng trưởng kinh tế theo hướng bền vững.

Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại Hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đề nghị các TCTD đồng hành, hướng dẫn, tương tác với các doanh nghiệp để doanh nghiệp hiểu đúng nội dung hướng dẫn, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình triển khai Nghị định này. Đối với các đơn vị của NHTW cũng như NHNN chi nhánh tỉnh/thành phố cùng theo dõi sát, tích cực phối hợp với các bộ, các ngành, các sở tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc. Các ý kiến đưa ra tại Hội nghị này sẽ được các đơn vị chức năng của NHNN cũng như các bộ, ngành có liên quan trong việc triển khai Nghị định ghi nhận, nghiên cứu để có hướng dẫn phù hợp.